-
ارتش در شهریور 1320
یکشنبه 6 بهمن 1392 02:01
در طول تاریخ، و به ویژه پس از تأسیس سلسله صفویه، با توجه به تهدید استقلال و تمامیت ارضی کشور از سوی دولتهای همسایه، تقویت بنیه دفاعی کشور مهمترین رکن تصمیم‌گیریها و سیاستگزاریهای دولتهای ایران بوده است. پس از شکست ایران از روسیه در عهد فتحعلی شاه قاجار، نیاز به بازسازی قوای دفاعی هم از نظر سازماندهی و ساختار و هم از...
-
مردم و نهضت ملی
یکشنبه 6 بهمن 1392 01:59
نفت یکی از مهمترین مقوله‌هایی است که بدون تردید نقشی بنیادین در اقتصاد سیاسی کشورمان داشته و در پیدایش و بروز بسیاری از رخدادها و تحولات ریز و درشت جامعه نقشی محوری ایفا کرده است. شاید آن روز که مظفرالدین شاه و صدراعظم او، امین السلطان، در سال 1280 ه.ش/ 1901 م امتیاز این مادۀ مهم را، که هنوز کشف نشده و در زیرزمین...
-
گزارشی درباره قتل محمد فرخی یزدی
یکشنبه 6 بهمن 1392 01:58
محمد فرخی یزدی شاعر بلندمرتبه و آزادیخواه ایران در سال 1267ش در یزد متولد شد و در 24 مهر ماه 1318ش در بیمارستان زندان موقت شهربانی به قتل رسید. پیش از او بسیاری از رجال، سیاستمداران و آزادیخواهان برجسته کشور که در صدر همه آنها سیدحسن مدرس قرار داشت با روشهایی مشابه جان خود را از دست داده بودند. فرخی یزدی به هنگام مرگ...
-
حزب منفردین
یکشنبه 6 بهمن 1392 01:55
محمدرضا پهلوی که پس از کودتای 28 مرداد 1332 ش دوران حکومت استبداد مطلقه خود را آغاز کرده بود و با در دست گرفتن کلیه نهادها و مراجع قضایی و سیاسی کشور به قدرت مطلقه بدل شده بود، سعی داشت با بر مسند نشاندن نخست‌وزیران بله قربان‌گوی و غلامان حلقه بگوش اقتدار خود را حفظ کند. به همین منظور منوچهر اقبال به صدارت رسید تا راه...
-
ایران و پیمان سنتو
یکشنبه 6 بهمن 1392 01:54
با پایان جنگ جهانی دوم، جهان با بحران جدیدی رو به رو گشت و عقاید کمونیستی به نحو غیر قابل باوری گسترش یافت. این گسترش که از زمان پیروزی شوروی بر آلمان با ایجاد احزاب چپ کمونیستی شروع شده بود پس از جنگ، هفت کشور اروپایی را به سوی خود کشید و حکومتهای سوسیالیستی را بر سر کار آورد. در فرانسه و ایتالیا احزاب کمونیستی نفوذ...
-
اوضاع سیاسی ـ اجتماعی ایران مقارن با انتخابات مجلس چهاردهم
یکشنبه 6 بهمن 1392 01:53
با برکناری قوام‌السلطنه از مسند صدارت مقارن 1321 ش، شاه جوان محمدرضا پهلوی در پی یافتن نخست‌وزیری برآمد تا بتواند او را به عنوان پادشاهی که تا حدی قدرت و حکومت را در دست دارد بپذیرد. بدیهی بود که در آن زمان پس از اشغال ایران و فروپاشی دیکتاتوری رضاشاه، رجال فرهیخته و دانشمند در پی برقراری دموکراسی بودند که سالیان سال...
-
مختصری از تاریخچه سینما در ایران (دوره قاجار)
یکشنبه 6 بهمن 1392 01:51
هنگامی که ادیسون دستگاه کینوتوسکوپ 1 را اختراع کرد تا تصاویر متعدد را به نحوی پی‌در‌پی و سریع نشان دهد و آن را به صورت یک شیئ جنبنده در بیاورد، هرگز تصور نمی‌کرد که با این کشف انقلابی در جهان هنر نو ایجاد کند که سالیانه میلیونها انسان را مجذوب خود سازد. حدود یکصد سال پیش وقتی که برادران لومیر با حرکت دادن دستگاه فانوس...
-
نقش قند در اقتصاد ایران طی سالهای بعد از انقلاب مشروطه؛ ( تأسیس کارخانجات تولید قند در ایران: 1304ش)
یکشنبه 6 بهمن 1392 01:49
قند، یکی از موا د مهم مصرفی جامعه ایران در قرن 13ش بوده است، کالایی که به خاطر فقدان صنایع و عدم تولید آن در داخل ایران، به عنوان یک متاع وارداتی حائز اهمیت در برهه زمانی موردنظر شناخته می‌شد. چنان که گفته شده، در دهه1290ش، واردات قند و شکر ایران بین75هزار تا120هزار تُن در سال، متغیر بود. 1 این مسئله در آن دوره زمانی،...
-
اعتبارات دولت در سالهای 1316 – 1315
یکشنبه 6 بهمن 1392 01:45
این روزها که مجلس سخت درگیر و دار بررسی و تصویب بودجه سال 93 است شاید زیاد نام بودجه به گوشمان برسد اما خیلی از ما تصور دقیقی از بودجه نداریم. این بودجه بندی برای اجرای برنامه های کشور از گذشته های دور مرسوم بوده است. بودجه عبارت است از لایحه پیش بینی شده کلیه عواید و مخارج برای مدت یک سال شمسی که باید به تصویب مجلس...
-
فرار بدون بازگشت شاه از وطن
یکشنبه 6 بهمن 1392 01:44
26 دی ماه سال 1357 سالروز فرار شاه از ایران است؛ فراری که دفتر سلطنت پهلویها و زندگی مردم ایران زیر سلطه قدرتهای استکباری جهان را برای همیشه فرو بست. این نخستین باری نبود که شاه فرار را بر قرار ترجیح می داد اما اگر در سال 1332 با کودتایی سیاه، امریکا مهره دست نشانده خود را به کرسی حکومت بازگرداند در سال 57 دیگر نه...
-
اَهورامَزدا
یکشنبه 6 بهمن 1392 00:24
اَهورامَزدا نامِ خدای یکتا در مزدیسنا است. دیگرگویشهای این واژهٔ دینی، اهوره مزدا، هُرمُزد، هُرمَزد، هورمَزد و اَهُرمَزد و اورمزد هستند. اهورامزدا واژه‌ای ترکیبی است و از اهورا و مزدا تشکیل شده‌است. در گاتاها گاهی اهورامزدا جدا از هم بکار رفته است. واژه اهورامزدا به گونه‌های «مزدا اهورا» یا «مزدا» ۱۵۵ بار در گات‌ها...
-
میرزا محمد تقی‌خان فراهانی معروف به امیر کبیر که بود؟!!!
یکشنبه 6 بهمن 1392 00:21
«میرزا محمد تقی‌خان فراهانی» (زاده: ۱۱۸۶، درگذشته:۲۰ دی ۱۲۳۰) مشهور به امیرکبیر ، یکی از صدر اعظم های ایران در زمان ناصرالدین شاه قاجار بود. اصلاحات امیرکبیر اندکی پس از رسیدن وی به صدارت آغاز گشت و تا پایان صدارت کوتاه او دنبال شد. مدت صدارت امیر کبیر ۳۹ ماه (سه سال و سه ماه) بود. وی بنیان‌گذار دارُالفُنون بود که...
-
حسن مستوفی الممالک
یکشنبه 6 بهمن 1392 00:08
میرزا حسن مستوفی‌الممالک (13 مهر 1254 برابر 5رمضان 1292 ه. ق. آشتیان - 6 شهریور 1311 تهران)، معروف به «آقا»، سیاست‌مرد ایرانی و چند دوره نخست‌وزیر ایران در دورهٔ قاجار و دورهٔ رضاشاه بود. تبارنامهٔ خاندان آشتیانی ، شاخهٔ میرزا کاظم آشتیانی میرزا محسن آشتیانی میرزا کاظم آشتیانی میرزا هاشم میرزا آقاسیبیگ میرزا حسن...
-
سرپرسی سایکس که بود؟!!!
شنبه 5 بهمن 1392 23:56
سر پرسی مولس‌ورث سایکس (به انگلیسی : Sir Percy Molesworth Sykes ) (زاده 28 فوریه 1246/1867 خورشیدی - درگذشته 11 ژوئن1324/1945) خورشیدی) ژنرال ، نویسنده، و جغرافیدان انگلیسی است. فعالیت‌ها سایکس در سال ۱۸۹۲ میلادی در هنگهای ارتش هندوستان خدمت کرد در آنجا با زبان فارسی آشنا شد. دو سال بعد به ایران آمد و کنسولگری...
-
هیتلر که بود؟!!!
شنبه 5 بهمن 1392 23:36
آدولف هیتلر (زادهٔ ۲۰ آوریل ۱۸۸۹ – درگذشتهٔ ۳۰ آوریل ۱۹۴۵ ) رهبر کاریزماتیک حزب ملی سوسیالیست کارگران آلمان (حزب نازی) بود. او بین سالهای ۱۹۳۳ تا ۱۹۴۵ صدر اعظم آلمان و از ۱۹۳۴ به بعد، همزمان در مقام پیشوای رایش آلمان بزرگ نیز حکومت کرد. هیتلر به عنوان یک کهنه‌سرباز نشان‌دار جنگ جهانی اول در سال ۱۹۲۰ میلادی به حزب...
-
چرامقبره ی بوعلی سینا 12ستون دارد
چهارشنبه 2 بهمن 1392 20:26
آرمگاه شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا، فیلسوف، دانشمند و طبیب مشهور ایرانی ملقب بهن ابغه شرق (428-370ه.ق) در میدانی به نام بوعلی سینا در شهر همدان واقع شده است. آرامگاه بوعلی سینا در زمینی به مساحت 3090 متر مربع احداث شده وزیر بنای اصلی آن حدود 1792 متر مربع و نمای آرامگاه از سنگ خاراست . اما چرا آرامگاه شیخ‌الرییس 12 ستون...
-
کلیاتی درباره تشکل زنان در دوران محمدرضا پهلوی
جمعه 13 دی 1392 13:54
پس از برکناری رضاشاه و روی کار آمدن محمدرضا پهلوی، تشکل زنان همچنان مورد توجه بود. به طوری که روز به روز بر تعداد انجمنها و جمعیتهای زنان افزوده می‌شد. این افزایش تشکل تقریباً با طرح انجمنهای ایالتی و ولایتی دولت مصادف شد. در سالهای 1340-1350، حکومت پهلوی به منظور تحکیم قدرت بیشتر به سمت امریکاییها متمایل شد و به...
-
روایت کرمیت روزولت از کودتای 28 مرداد 1332
دوشنبه 2 دی 1392 12:14
دوران نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران از مقاطع تاریخی پر ارج و البته به یادمانی کشورمان به شمار میرود؛ نهضتی که اساساً به منظور استیفای حقوق از دست رفته ملت ایران از کشور استعماری بریتانیا آغاز شد و با ملی شدن نهایی صنعت نفت ایران به اوج خود رسید. اما مجموعه علل و عوامل تلخی که عمدتاً از مداخلات و تجاوزکاریهای کشورهای...
-
قرارداد اوت 1907م / شهریور 1286 ش
دوشنبه 2 دی 1392 12:12
ورود به قرن بیستم با چند واقعة مهم برای ایران همزمان شد. یکی از این وقایع انعقاد قرارداد 31 اوت 1907م/ 22 رجب 1325ق / 9 شهریور 1286 میان انگلستان و روسیه است. هدف قرارداد حل اختلاف دو کشور بود و موضوع آن به تقسیم منافع آنها در افغانستان، تبت و ایران اختصاص داشت. تقریباً از اوایل 1901م/ 1319ق سیاستمداران انگلیسی تلاش...
-
مجلس پنجم و ترفند جمهوری‌خواهی
دوشنبه 2 دی 1392 12:07
مجلس پنجم که مقارن به قدرت رسیدن رضاخان بود و در 22 بهمن 1302 تشکیل شد، یکی از مهمترین ادوار مجلس شورای ملی بود. این مجلس با نطق محمدحسن میرزا ولیعهد افتتاح شد و پس از انجام مقدمات کار میرزا حسین خان موتمن‌الملک به ریاست و سید محمد تدین و میرزا عبدالعلی طباطبایی سیدالمحققین به نیابت آن برگزیده شدند. این مجلس تاثیرات...
-
دولت مصدق از نگاه یک روزنامه درباری
دوشنبه 2 دی 1392 12:05
ایران در دوره نخست‌وزیری محمد مصدق، یکی از چالش برانگیزترین و پُرهیاهوترین ادوار سیاسی تاریخ معاصر خود را سپری نمود. جدای از رویکرد اقتصادی و همچنین سیاست خارجی متفاوت نسبت به دولتهای سابق، مصدق سعی نمود در عرصه داخلی هم از استبداد حاکم بر فضای سیاسی ایران بکاهد. در همین راستا بود که در دوره زمامداری او، مطبوعات زیادی...
-
کوچک ِ بزرگ (نگاهی گذرا به مبارزات میرزا کوچک خان جنگلی) (بخش2)
شنبه 30 آذر 1392 16:49
حضور نیروهای روس و شکست نهضت در 16 مرداد 1299 میرزا کوچک خان جنگلی در ادامه مبارزات خود و اعاده استقلال و حاکمیت ملی ایران در شهر رشت حکومت جمهوری اعلام کرد. این اعلام در پی یک رشته تماسها و گفت و‌گوها با مقامات روسیه و کسب اطمینان از اینکه نیروهای مداخله‌گر آنان در شمال ایران در کار حکومت انقلابی میرزا کارشکنی...
-
کوچک ِ بزرگ (نگاهی گذرا به مبارزات میرزا کوچک خان جنگلی) (بخش1)
شنبه 30 آذر 1392 16:43
میرزا یونس رشتی معروف به میرزا کوچک فرزند میرزا بزرگ به سال 1298ه.ق (1257ش) در یک خانواده متوسط گیلانی ساکن استادسرا به دنیا آمد. وی نخستین سالهای عمرش را در مدرسه حاج حسین واقع در صالح‌آباد رشت و مدرسه جامع و مدتی نیز در مدرسه محمودیه گذراند. اما حوادث عصر او را از خیل روحانیون به جرگه مبارزین تبدیل نمود. بنابه گفته...
-
110 روز بحرانی، بررسی اجمالی جنبش دانشجویی، 28 مرداد تا 16 آذر ۱۳۳۲ (بخش2) (ادامه)
شنبه 30 آذر 1392 16:28
گسترش دامنه فعالیت ها در داخل و خارج از کشور از هفته نخست آبان ماه زمزمه هایی مبنی بر برپایی اعتصاب عمومی در بازار و برگزاری تظاهرات مجدد اعتراض آمیز در دانشگاه و به صورت پراکنده در جای جای شهر بر ضد اقدامات دولت زاهدی در پایتخت به گوش می رسید. شایعه انجام اعتصاب از سوی رانندگان وسایط نقلیه به ویژه شرکت واحد...
-
110 روز بحرانی، بررسی اجمالی جنبش دانشجویی، 28 مرداد تا 16 آذر ۱۳۳۲ (بخش1)
شنبه 30 آذر 1392 16:22
درآمد بدون تردید کودتای 28 مرداد 1332 سرآغاز فصل تازه ای در تاریخ سیاسی معاصر ایران است که به سقوط دولت ملی دکتر مصدق و حاکمیت خفقان شدید در جامعه انجامید. با وقوع کودتا، دستگیری رجال سیاسی، انحلال احزاب و تعطیلی بسیاری از نشریات در دستور کار قرار گرفت. اما به رغم تضییقات و فشار دستگاه دیکتاتوری، از فردای وقوع کودتا،...
-
چالشهای داخلی تجارت مازندران در اوایل دوران حکومت رضاشاه
شنبه 30 آذر 1392 16:14
بازرگانی ایران در دو دهه پس از انقلاب مشروطه، همانند دیگر ابعاد کشور، دچار نابسامانی فاحشی بود. این وضعیت، نه تنها از عوامل خارجی نشئت گرفته و ناشی از تنگناهایی بود که روسیه و انگلیس برای ایران به وجود آوردند، بلکه قسمت مهمّی از اختلالات تجاری، از درون کشور و ساختارهای نامناسب آن دوره سرچشمه می گرفت. در این مقاله به...
