«میرزا محمد تقیخان فراهانی» (زاده: ۱۱۸۶، درگذشته:۲۰ دی ۱۲۳۰) مشهور به امیرکبیر، یکی از صدر اعظم های ایران در زمان ناصرالدین شاه قاجار بود. اصلاحات امیرکبیر اندکی پس از رسیدن وی به صدارت آغاز گشت و تا پایان صدارت کوتاه او دنبال شد. مدت صدارت امیر کبیر ۳۹ ماه (سه سال و سه ماه) بود. وی بنیانگذار دارُالفُنون بود که برای آموزش دانش و فناوریهای نو به فرمان او در تهران پایهگذاری شد. همچنین انتشار روزنامهٔ وقایع اتفاقیه از جمله کارهای وی بهشمار میآید. امیرکبیر پس از این که با دسیسهٔ اطرافیان شاه از جایگاه خود برکنار و به کاشان تبعید شد، در حمام فین به دستور ناصرالدین شاه به قتل رسید. پیکر وی در شهر کربلا به خاک سپرده شدهاست.
بی نینگ انگلیسی که همراه وزیر مختار انگلیس امیر را ملاقات کرده وی را
فردی درشت و تنومند و هوشمند توصیف کرده است. بی نینگ مینویسد امیر در
جوانی اهل کشتی بوده و اندام قوی و درشت وی هم موید همین مطلب است. از
پهلوانی امیر اطلاعی در دست نیست اما ورزش زورخانه
در زمان وی رایجترین ورزش بود. لباس امیر جبه بود و به منشیانش نیر دستور
داده بود جبه به تن کنند. امیر کلاه بلندی بر سر میگذاشت و موهای وی بلند
و از نوع به اصطلاح پاشنه نخواب بود. وزیر مختار انگلیس در یکی از
گزارشهایش مینویسد پول دوستی که صفت بارز ایرانیان است به هیچ وجه در
امیر راهی ندارد. همه وی را فردی مورد اطمینان و غیر قابل فساد میدانستند.
دکتر یاکوب ادوارد پولاک اتریشی مینویسد: پولهایی که به امیر میدادند و نمیگرفت همگی خرج کشتنش شد.
مقتل امیرکبیر در حمام فین کاشان